Ons lichaam lijkt nog steeds sterk op dat van de oermens, de jager verzamelaar die de hele dag op de been was om te voorzien in zijn overleving. Dat doen we dan ook nog steeds. We gaan de hele dag uit werken en verdienen zo het geld nodig voor onze overleving. Wat is wel veranderd: we zijn niet meer op de been! Integendeel, we zitten de hele dag: achter een bureau, in de auto, bus of trein en 's avond vermoeid in de zetel voor de TV, …

Zelden staan we erbij stil hoeveel stress dit met zich meebrengt in een lichaam dat gemaakt is om te bewegen. Er ontstaat schade op plaatsen die niet voorzien zijn op de eenzijdige en/of langdurige druk die onze zittende levenswijze met zich meebrengt. Bovendien schakelt ons lichaam wanneer we zitten over op inactiviteitsmetabolisme. Alsof je de hele dag slaapt. Verbaast het je dan dat obesitas en overgewicht één van de grootste kwalen van onze tijd zijn? Tijd voor een oplossing.

Mensen die op hun plaats zitten doen hun werk beter en voelen zich er gelukkiger bij. Natuurlijk. We hebben dan ook een heel vakgebied ontwikkeld om die menselijke bronnen te managen, te helpen hun plaats te vinden en optimaal te laten functioneren op de werkvloer: het human resource management. Dat dit alleen bereikt wordt met volledig respect voor onze lichamelijke vereisten wordt echter vaak vergeten. Tijd voor een human physics manager.

Op de werkplek breng je veel tijd door, gemiddeld zo'n 8u per dag. In die tijd moet er niet alleen gewerkt worden, maar ook gegeten en gedronken worden, professionele sociale netwerken onderhouden worden, … Een gevarieerd samenspel van al deze aspecten, samen met een correcte lichaamshouding, levert een vanzelfsprekende oplossing.

Zet de last na het optillen even op je knie zodat je de last aan de onderste hoekpunten (die het verst van je lichaam verwijderd zijn) kan vastnemen. Laat je armen met de last ontspannen hangen. Om de last ergens neer te zetten, steun je hem eerst opnieuw op je knie en verzet je je handen naar de beste manier om neer te zetten ( bv. aan de handvaten of aan één hoekpunt onderaan dichtbij links en aan één hoekpunt bovenaan rechts veraf). Volg dan de instructies voor optimaal tillen en neerzetten hierboven.

Torsie is er wanneer het bovenlichaam gedraaid wordt (naar links of rechts) t.o.v. het onderlichaam. Op dit moment staan de tussenwervelschijven van de ruggengraat onder druk. Dat is geen probleem wanneer deze houding slechts kort aangehouden wordt en er geen gewichten worden getild ondertussen. Gebeurt dat echter wel, dan ontstaat een sluipende schade die bij elke verkeerde houding langzaam erger wordt. Tussenwervelschijven bevatten geen zenuwen, we voelen er dus geen pijn en merken schade niet op tot het te laat is. Wanneer we wel pijn voelen, is onherstelbare schade en dus een permanente zwakte in de tussenwervelschijf (-ven) ontstaan, die van tijd tot tijd zal opspelen onder de vorm van bijvoorbeeld een hernia. Het volgen van rugschool en het rigoreus gebruiken van de juiste houdingen kan de last dan gelukkig tot een minimum beperken.  

1 Zet je voeten altijd op schouderbreedte naast elkaar op de grond. 

2 Het zitvlak van de stoel staat op de optimale hoogte wanneer je knieën een boog van 90° vormen als je voeten plat op de grond staan. 

3 De rugleuning van de stoel ondersteund best optimaal de natuurlijke curves van de rug.

4 Heeft de stoel ook armleuningen, dan zijn die best zo hoog dat je elleboog een hoek van 90° vormt wanneer je onderarm plat op de armleuning rust. 

5 Een neksteun mag, maar alleen wanneer die optimaal de natuurlijke nekcurve ondersteund. Anders is hij alleen een last. 

De tafel om aan te zitten is best zo hoog als de hierboven beschreven armleuning. Je elleboog vormt dus een hoek van 90° wanneer je onderarmen plat op de tafel rusten.

Blijf gewoon rechtop zitten wanneer je tekent, schrijft of werkt. Zet liever je ogen aan het werk. Laat ze focussen op waar je mee bezig bent. Je hoeft echt niet voorover te buigen.

Een computerscherm staat liefst zo'n 30 cm van je af, de bovenrand van het scherm op zo'n 10 cm onder ooghoogte.

Moet je tegelijk lezen, zet dan het boek of papier op een leesstandaard tussen jou en het scherm in.

Drink water Het lichaam en met name onze hersenen hebben veel water nodig om optimaal te kunnen functioneren. Geen enkele drank voorziet zo goed in die nood als water.

Eet tussendoor veel fruit Fruit (of groenten) is de meest energiegevende voeding die er bestaat, meer dan welk ander voedsel of andere drank ook. Voorzie biofruit dat alleen even moet gewassen worden of zorg voor versgeperste smoothies en sappen. Deze kleine inspanning wordt dubbel en dik terugbetaald door een verhoogd gevoel van welzijn en een verhoogde activiteitsgraad.

Zorg voor een comfortabele ontspanningsruimte Een ruimte voor eten en drinken, sociaal contact, ontspannen, hoofd leegmaken, maar zeker ook met wifi om op een andere manier te kunnen werken. Het gevoel van ontspanning blijft immers hangen, de werknemer voelt zich meer thuis en verandering van omgeving lost soms de mentale barrières op waar we nu eenmaal allemaal wel eens tegenaan lopen.  

Creatief denken stimuleert onze hersenen tot flexibel, innovatief gedrag. Deze eigenschap alleen al zou elk bedrijf ertoe moeten aanzetten over te gaan tot creatief hergebruiken. We worden immers om de oren geslagen met de roep naar vernieuwing, innovatie, ... als oplossing voor allerlei maatschappelijke uitdagingen waar we vandaag voor staan. Creatief hergebruiken spaart daarnaast op verrassende manieren in het aankoopbudget en draagt bij aan het welbevinden van werknemers. 

Zoek bewust naar manieren om te hergebruiken en zelf te maken. Verzamel bijvoorbeeld alle oud papier dat nog aan één kant bruikbaar is in een aparte doos. Wanneer er behoefte is aan een nieuwe blocnote, bindt het dan samen op een daarvoor voorziene manier en klaar. Twee minuutjes werk, goed voor het budget en het milieu en een mooie winst voor lichaam en geest.

Om te archiveren is echt geen archiefdoos nodig. Bureaumaterialen, pakketten, ... komen in dozen van allerlei maten die vlot hergebruikt kunnen worden. Nieuwe toevoegen is vaak overbodig.

Stel je om te beginnen de vraag welk papier er nog gearchiveerd moet worden. Kan het niet digitaal? Print wat toch gearchiveerd moet worden op papier van 60 g/m². Dat spaart een hoop ruimte. Bundel de documenten op een manier die zo weinig mogelijk materiaal vraagt: repen geknipt van kladpapier bijvoorbeeld. Plaats ze in een doos indien gewenst, schrijf er met een donkere stift op wat erin zit (etiket overbodig!) en stapel op.

Denk er in dit kader ook eens over na om minder taken uit te besteden aan de secretaresse. Hoe saai ook, de eenvoudige taken zorgen voor een noodzakelijk evenwicht in de dag. De boog kan niet altijd gespannen staan. “Dat is onmogelijk!” denk je misschien. “Die mensen zijn veel te kostbaar!” Waarmee je bedoelt dat ze teveel betaald worden om hun tijd op die manier te 'verspillen'. Ménsen zijn inderdaad kostbaar. Je hebt er niets aan wanneer ze lange tijd uitvallen met een depressie, burn out, bore out, … . Zorg dus voor evenwicht.

Pennenpotten, brievenbakken e.a. desk organizers kunnen eveneens gemaakt worden van hergebruikte dozen. Stel met materialen die je al hebt zo zelf de ideale bureau-accessoires samen. Geef ze een uniforme look en klaar. Accessoires die zonder extra kosten mee kunnen evolueren met de behoeften en zo voor een permanent gevoel van orde en “onder controle hebben” zorgen. 

Gebruik oude kalenders, posters, ...om oude kaften een nieuwe look te geven in plaats van ze weg te gooien.

Je zal versteld staan welke originele ideeën en positieve voorstellen een dergelijke aanpak zal teweeg brengen. Wees klaar en bereid.

Veel tips die we hierboven gaven hebben een vanzelfsprekende invloed op het gevoel overzicht en orde te hebben over het werk en vooral een zekere mate van controle en ruimte voor eigenheid. Dit gevoel van controle is van absoluut belang voor de prestaties van elke werknemer.

Hoe zeer we ook ons best doen een job te vinden die het best bij ieders talenten past, toch ontbreekt het soms aan de nodige kennis en tools om een functie goed te beheren. Time management, vaardigheden rond projectbeheer, organisatie, … zijn niet bij iedereen vooraf aangeleerd. Voorzie dus in de ontspanningsruimte een bibliotheek met boeken en informatie waaruit mensen vrijblijvend kunnen putten, vaardigheden bijleren, … Voorzie daarnaast de mogelijkheid tot het volgen van cursussen, coaching, … wanneer mensen dit nodig achten. 

Ook het woon-werkverkeer draagt sterk bij aan de gezondheid en prestaties van de werknemer op de werkvloer. Zorg voor beweging. Stimuleer vervoerswijzen zoals de fiets, elektrische fiets of het openbaar vervoer. Stel een sollicitant die van ver moet komen serieus de vraag of het wel haalbaar is.

Zorg voor een optimaal evenwicht tussen werk en gezin. Hoe dit haalbaar is, is voor elk bedrijf anders. Overwin daarnaast eventuele twijfels over thuiswerk voor werknemers. Schenk hen vertrouwen. Een medewerker die echt ondermaats presteert doet dat in het bedrijf zelf ook.  

Gezond leven en werken zit hem in de kleine dingen: in vanzelfsprekend respect hebben voor wie we zijn en wat we nodig hebben, in met vertrouwen en eerlijkheid samenwerken, in evenwicht bewaren in de zoveel simpele dingen van elke dag. Dat is helemaal niet moeilijk. Het is zelfs heel gemakkelijk. Start nu!